Alaba: Ọ̀rọ̀ Ajẹ́ẹ̀ Ni Èni Yí Tí Ọ̀jọ́ Ńlá Ní Lọ́wọ́
(Akọ́silẹ̀ Mímọ́ tó Mún láti fún ọ̀rọ̀ yìí Yíyẹ́ Àgbà)
Òjọ́gbọ́n, ọ̀rọ̀ yìí ti wa lọ́kà fún ọ̀pọ̀ ọdún báyìí, ṣùgbọ́n nígbà tí ó bá di ọ̀rọ̀ alaba, kò sí ẹni tó máa ń fẹ́ fún ọ. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn tí ọ̀rọ̀ yìí ti kọ́kọ́ gbàgbé ni ọ̀pọ̀ ènìyàn tún tẹ̀ síbẹ̀ mọ́ láti ilẹ̀ ìjọ̀yè tó wà lọ́dọ̀ wọn: Láti di aláṣà nínú àgbà, ṣiṣe àgbà ati títà àgbà.
Àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó ń gbènà gbòòrò tó sì ń gbònà, tí a ń kó nígbà tí ọ̀rọ̀ bàjẹ́́ kàkà tí a ó fi ṣe akúnjẹ. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé àgbà tí a ṣe láti àgbà gbónà jù tí a ṣe láti àgbà dídùn lọ, ṣùgbọ́n ó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó nínúyín jù.
Ọ̀pọ̀ ènìyàn ló ń gbàgbọ́ pé àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó burú, ṣùgbọ́n kò rí bẹ́ẹ̀ rárá. Èyí tí ó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó burú ni bí a ṣe ń gbórí lágbà tí a ó sì fi í pọ̀ sí àgbà ní gbẹ̀rẹ̀. Ṣùgbọ́n bí a bá lo àgbà tó dáa àti bí a bá ṣe é tó dára, ó lè lágbára tí ó tóbi ju tí àgbà dídùn lónìí lọ.
Ọ̀nà Méfà Láti Lo Àgbà Bíi Oúnjẹ Tó Yẹ
-
Lo àgbà tó dáa: Bí àgbà tó dáa bá wà lọ́wọ́ rẹ, kò sídìí tí ó fi yẹ kó má dáa. Rántí pé àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà, tí ó sì ní kó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tí ó dáa. Nígbà tí àgbà tó dáa bá wà lọ́wọ́ rẹ, o lè fún ọ lágbára tí ó tóbi ju tí àgbà dídùn lónìí lọ.
-
Ṣe é tó dára: Nígbà tí àgbà tó dáa bá wà lọ́wọ́ rẹ, o gbọ́dọ̀ ṣe é tó dára kí ó tó di ọ̀rọ̀ àgbà tó dára. Kò sídíí tí ó fi yẹ kó má dáa. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ó lè gba àkókò díẹ̀, ṣùgbọ́n ó yẹ kó dáa.
-
Pọ̀ àgbà sí oúnjẹ mìíràn: Àgbà lè wúlò nígbà tí a bá pọ̀ sí oúnjẹ mìíràn. Kò sídìí tí ó fi yẹ kó má jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó dára. Ṣùgbọ́n bí àgbà bá wà lóǹgbà olóògbà, ó lè má dùn. Nígbà tí o bá pọ̀ àgbà sí oúnjẹ mìíràn, ó lè dára jù.
-
Lọ́wọ́ àgbà: Nígbà tí àgbà tó dáa bá wà lọ́wọ́ rẹ, o gbọ́dọ̀ lọ́wọ́ àgbà náà. Kò sídìí tí ó fi yẹ kó má dáa. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ó lè gba àkókò díẹ̀, ṣùgbọ́n ó yẹ kó dáa.
-
Jẹ́ aláìṣègbè: Àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó ń gbènà gbòòrò tó sì ń gbònà, tí ó sì ní kó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tí ó dáa. Bí o bá jẹ́ aláìṣègbè, o lè jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó dáa.
-
Má ṣe jẹ́ aláìṣègbè: Àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó ń gbènà gbòòrò tó sì ń gbònà, tí ó sì ní kó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó dára. Bí o bá jẹ́ aláìṣègbè, o lè jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó dáa.
Àwọn Àgbàtó Àgbà
- Àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó ń gbènà gbòòrò tó sì ń gbònà, tí a ń kó nígbà tí ọ̀rọ̀ bàjẹ́́ kàkà tí a ó fi ṣe akúnjẹ.
- Àgbà tí a ṣe láti àgbà gbónà jù tí a ṣe láti àgbà dídùn lọ, ṣùgbọ́n ó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó nínúyín jù.
- Àgbà lè wúlò nígbà tí a bá pọ̀ sí oúnjẹ mìíràn.
- Kò sídìí tí ó fi yẹ kó má dáa nígbà tí àgbà bá wà lọ́wọ́ rẹ.
- Bí àgbà bá wà lóǹgbà olóògbà, ó lè má dùn.
- Àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó ń gbènà gbòòrò tó sì ń gbònà, tí ó sì ní kó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó dára.
Àwọn Ìtàn àti Ìkọ́ Wọn
Ìtàn 1:
Ìyá kan ṣe àgbà fún àwọn ọmọ rẹ̀ jẹ́. Àwọn ọmọ rẹ̀ jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà náà, ṣùgbọ́n wọn kò gbádùn rẹ́. Wọn nì í pé ó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó burú. Àwọn ọmọ náà lọ ṣe àgbà dídùn fún ara wọn, ṣùgbọ́n wọn kò gbádùn rẹ́. Wọn nì í pé ó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó burú. Wọn lọ sí ọ̀dọ̀ àgbà kan, tí ó sọ fún wọn pé àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó dára. Wọn gbọ́ àgbà náà, tí wọn sì tún gbàgbọ́ pé àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó dára.
Ìkọ́: Àgbà jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tó dára. Bí a bá lo àgbà tó dáa àti bí a bá ṣe é tó dára, ó lè lágbára tí ó tóbi ju tí àgbà dídùn lónìí lọ.
Ìtàn 2:
Ọ̀rẹ́ kan wà, tí ó nífẹ́ẹ̀ láti ṣe àgbà. Ṣùgbọ́n ó kò sí àgbà tó dára nílẹ́ rẹ̀. Ó lọ sí ọ̀rọ̀ àgbà tó kù, tí ó sọ pé ó ní àgbà tó dára. Ọ̀rẹ́ náà ra àgbà náà, tí ó sì tún lọ ṣe àgbà míràn. Ó lọ tà àgbà náà, tí ó sì rí owó púpọ̀. Ó lo ọwó náà láti ṣe àgbà mìíràn. Ọ̀rẹ́ ná
