ไหมขัดฟัน: อาวุธลับเพื่อสุขภาพฟันที่ยั่งยืน

การรักษาสุขภาพช่องปากที่มีประสิทธิภาพนั้นต้องมีมากกว่าแค่การแปรงฟันเพียงอย่างเดียว ไหมขัดฟันมีบทบาทสำคัญในการขจัดคราบพลัคและเศษอาหารที่แปรงสีฟันเข้าไม่ถึง โดยครอบคลุมถึง 80% ของพื้นผิวฟันที่แปรงสีฟันไม่สามารถเข้าถึงได้ การใช้ไหมขัดฟันอย่างสม่ำเสมอจึงเป็นการป้องกันฟันผุ โรคเหงือก และปัญหาสุขภาพช่องปากอื่นๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ประโยชน์ของการใช้ไหมขัดฟัน

• ขจัดคราบพลัคและเศษอาหาร: ไหมขัดฟันสามารถขจัดคราบพลัคและเศษอาหารที่แปรงสีฟันเข้าไม่ถึงบริเวณซอกฟันและใต้แนวเหงือกได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ป้องกันฟันผุ: คราบพลัคที่สะสมอยู่บนฟันสามารถก่อตัวเป็นกรดที่ทำให้ฟันผุได้ ไหมขัดฟันช่วยกำจัดคราบพลัคและลดความเสี่ยงของฟันผุ
• ป้องกันโรคเหงือก: คราบพลัคที่สะสมอยู่บนเหงือกอาจทำให้เกิดการอักเสบและโรคเหงือกได้ ไหมขัดฟันช่วยกำจัดคราบพลัคและลดความเสี่ยงของโรคเหงือก
• ลมหายใจสดชื่น: ไหมขัดฟันช่วยขจัดเศษอาหารที่อาจติดอยู่ในซอกฟันและทำให้เกิดกลิ่นปากได้
• รักษาสุขภาพโดยรวม: มีข้อมูลที่บ่งชี้ว่าโรคเหงือกอาจเกี่ยวข้องกับโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคเบาหวาน การใช้ไหมขัดฟันเพื่อป้องกันโรคเหงือกจึงอาจมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงของโรคเหล่านี้ได้

สถิติที่น่าตกใจเกี่ยวกับสุขภาพช่องปากในประเทศไทย

• จากข้อมูลของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข พบว่าคนไทยกว่า 90% มีปัญหาสุขภาพช่องปาก
• ประมาณ 60% ของคนไทยมีฟันผุ
• ประมาณ 40% ของคนไทยมีโรคเหงือก

ตารางที่ 1: ประเภทของไหมขัดฟัน

ตารางที่ 2: วิธีใช้ไหมขัดฟันอย่างถูกวิธี

1. พันไหมขัดฟันประมาณ 40-50 ซม. รอบนิ้วกลางทั้งสองข้าง
2. จับไหมขัดฟันตึงเป็นรูปตัว C และสอดเข้าไประหว่างฟันสองซี่
3. ขยับไหมขัดฟันขึ้นลงเบาๆ บริเวณด้านข้างของฟันทั้งสองซี่
4. ขยับไหมขัดฟันเข้าไปใต้แนวเหงือกประมาณ 2-3 มม. และขยับขึ้นลงเบาๆ
5. นำไหมขัดฟันออกโดยกระดกไหมขัดฟันจากด้านบนของฟัน แทนที่จะดึงไหมออกตรงๆ

ตารางที่ 3: ความถี่ในการใช้ไหมขัดฟันที่แนะนำ

เรื่องราวให้ข้อคิดเกี่ยวกับการใช้ไหมขัดฟัน

เรื่องที่ 1: ความจริงที่คลาดเคลื่อน

ครั้งหนึ่ง มีชายคนหนึ่งที่มั่นใจว่าตัวเองแปรงฟันได้ดีมาก เขาแปรงฟันวันละสองครั้ง แปรงอย่างน้อย 2 นาทีทุกครั้ง และใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ แต่เมื่อเขาไปพบทันตแพทย์ ทันตแพทย์กลับบอกว่าเขามีฟันผุและโรคเหงือก ชายคนนั้นจึงสงสัยว่าตนเองแปรงฟันไม่ดีพอหรือไม่ แต่ทันตแพทย์กลับบอกว่าปัญหาอยู่ที่เขาไม่ได้ใช้ไหมขัดฟัน ชายคนนั้นจึงเรียนรู้ว่า แม้จะแปรงฟันอย่างดีแค่ไหน แต่ก็ยังไม่เพียงพอหากจะขจัดคราบพลัคและเศษอาหารที่ติดอยู่ในซอกฟันได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เรื่องที่ 2: ประโยชน์ที่ไม่คาดคิด

หญิงสาวคนหนึ่งใช้ไหมขัดฟันทุกวันเพราะเธอมีกลิ่นปาก แต่เธอสังเกตว่าไม่เพียงแค่กลิ่นปากของเธอดีขึ้นเท่านั้น แต่ฟันของเธอยังขาวขึ้นและเหงือกของเธอก็แข็งแรงขึ้นอีกด้วย เธอจึงเรียนรู้ว่าประโยชน์ของการใช้ไหมขัดฟันนั้นมากกว่าการป้องกันกลิ่นปาก

เรื่องที่ 3: ความโชคดีของการใช้ไหมขัดฟัน

ชายคนหนึ่งที่ไม่เคยใช้ไหมขัดฟันเลย มีอาการปวดฟันอย่างรุนแรง เขาคิดว่าตัวเองเป็นแค่ฟันผุธรรมดา แต่เมื่อเขาไปพบทันตแพทย์ ทันตแพทย์กลับพบว่าเขามีหนองสะสมอยู่ใต้ฟันซี่หนึ่ง ทันตแพทย์อธิบายว่าหากชายคนนั้นไม่ใช้ไหมขัดฟัน หนองจะสะสมเพิ่มมากขึ้นและอาจลุกลามกลายเป็นฝีได้ ชายคนนั้นจึงโชคดีที่เข้ารับการรักษาในระยะเริ่มแรกและหลีกเลี่ยงภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรง

ข้อผิดพลาดทั่วไปเกี่ยวกับการใช้ไหมขัดฟันและวิธีหลีกเลี่ยง

ข้อผิดพลาด: ไม่ใช้ไหมขัดฟันซอกฟันหลังสุด

วิธีหลีกเลี่ยง: อย่าลืมใช้ไหมขัดฟันซอกฟันด้านหลังสุดด้วย โดยเฉพาะซี่ที่แปรงสีฟันเข้าถึงได้ยาก

ข้อผิดพลาด: ใช้ไหมขัดฟันอย่างรุนแรงเกินไป

วิธีหลีกเลี่ยง: ขยับไหมขัดฟันเบาๆ บริเวณด้านข้างของฟันและใต้แนวเหงือก หลีกเลี่ยงการดึงไหมให้ตึงเกินไปหรือใช้แรงกดมากเกินไป

ข้อผิดพลาด: ใช้ไหมขัดฟันแบบเดียวตลอดเวลา

วิธีหลีกเลี่ยง: ลองใช้ไหมขัดฟันหลายประเภทเพื่อหาประเภทที่เหมาะกับความต้องการของคุณที่สุด เช่น ไหมขัดฟันแบบมีขี้ผึ้ง ไหมขัดฟันแบบไม่มีขี้ผึ้ง ไหมขัดฟันกลิ่นมิ้นต์ เป็นต้น

ข้อผิดพลาด: ใช้ไหมขัดฟันเพียงครึ่งเดียว

วิธีหลีกเลี่ยง: ใช้ไหมขัดฟันประมาณ 40-50 ซม. สำหรับการใช้แต่ละครั้ง เมื่อใช้ส่วนหนึ่งไปแล้ว ให้ดึงไหมขัดฟันออกและใช้ส่วนที่ยังไม่ได้ใช้เพื่อขัดฟันซี่ต่อไป

เปรียบเทียบข้อดีและข้อเสียของการใช้ไหมขัดฟัน

ข้อดี

• ขจัดคราบพลัคและเศษอาหาร
• ป้องกันฟันผุ โรคเหงือก และปัญหาสุขภาพช่องปากอื่นๆ
• ลดความเสี่ยงของโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคเบาหวาน
• ให้ลมหายใจสดชื่น

ข้อเสีย

• อาจทำให้