Հայաստանն ընդդեմ Հյուսիսային Մակեդոնիայի. Ընդհանուր տեսություն՝ տնտեսությունից մինչև զբոսաշրջություն
Ներածություն
Հայաստանն ու Հյուսիսային Մակեդոնիան Եվրոպայի տարբեր շրջաններում գտնվող երկու գեղեցիկ երկրներ են։ Դրանք երկուսն էլ հարուստ պատմություն և մշակույթ ունեն, ինչպես նաև աճող տնտեսություններ։ Սակայն երկու երկրների միջև մի քանի նշանակալի տարբերություններ կան, որոնք ներառում են տնտեսությունը, զբոսաշրջությունը և զարգացման մակարդակը։
Տնտեսություն
Տնտեսական առումով Հայաստանն ու Հյուսիսային Մակեդոնիան տարբեր զարգացման փուլերում են։ Համաձայն Համաշխարհային բանկի տվյալների, Հայաստանի ՀՆԱ-ն 2022 թվականին կազմել է 13,84 միլիարդ դոլար, իսկ Հյուսիսային Մակեդոնիայի ՀՆԱ-ն՝ 14,09 միլիարդ դոլար։
| Ցուցանիշ |
Հայաստան |
Հյուսիսային Մակեդոնիա |
| ՀՆԱ (2022) |
13,84 միլիարդ դոլար |
14,09 միլիարդ դոլար |
| ՀՆԱ-ի աճի տեմպ (2022) |
12,6% |
4,1% |
| Մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ (2022) |
4,598 դոլար |
7,656 դոլար |
| Աշխատանքի ուժ (2022) |
1,29 միլիոն |
826,000 |
| Գործազրկության մակարդակ (2022) |
16,8% |
16,2% |
Զբոսաշրջություն
Հայաստանն ու Հյուսիսային Մակեդոնիան ունեն զբոսաշրջության զարգացման մեծ ներուժ։ Երկու երկրներն էլ հարուստ են պատմական և մշակութային վայրերով, գեղեցիկ բնանկարներով և հյուրընկալ մարդկանցով։ 2019 թվականին Հայաստանը ընդունել է 1,9 միլիոն զբոսաշրջիկ, իսկ Հյուսիսային Մակեդոնիան՝ 1,1 միլիոն զբոսաշրջիկ։
| Ցուցանիշ |
Հայաստան |
Հյուսիսային Մակեդոնիա |
| Զբոսաշրջիկների թիվը (2019) |
1,9 միլիոն |
1,1 միլիոն |
| Զբոսաշրջության եկամուտներ (2019) |
1,2 միլիարդ դոլար |
600 միլիոն դոլար |
| Ամենատարածված զբոսաշրջային վայրեր |
Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր, Գառնիի հեթանոս տաճար, Էջմիածին Մայր Տաճար |
Օհրիդ լիճը, Սկոպիեի հին քաղաքը, Տաուզենդ Մինարետս Սրբավայրը |
Զարգացման մակարդակ
ՄԱԿ-ի Մարդկային զարգացման ինդեքսը (ՀԶԻ) չափում է երկրների զարգացման մակարդակը։ ՀԶԻ-ն հիմնված է երեք հիմնական բաղադրիչների վրա. առողջություն, կրթություն և ապրելու կարգավիճակ։ Հայաստանի ՀԶԻ-ն 2021 թվականին կազմել է 0,775, իսկ Հյուսիսային Մակեդոնիայի ՀԶԻ-ն՝ 0,769։ Դա նշանակում է, որ երկու երկրներն էլ միջին մարդկային զարգացման մակարդակ ունեն։
| Ցուցանիշ |
Հայաստան |
Հյուսիսային Մակեդոնիա |
| ՀԶԻ (2021) |
0,775 |
0,769 |
| Առողջության ինդեքս |
0,813 |
0,798 |
| Կրթության ինդեքս |
0,794 |
0,789 |
| Ապրելու կարգավիճակի ինդեքս |
0,745 |
0,743 |
Տարբերությունների պատճառներ
Հայաստանի և Հյուսիսային Մակեդոնիայի միջև տարբերությունների պատճառները բազմազան են։ Դրանցից մի քանիսը ներառում են.
-
Աշխարհագրական դիրք. Հայաստանը լեռնային երկիր է, որն անմիջապես հարում է Բանաստանին, Իրանին և Վրաստանին։ Հյուսիսային Մակեդոնիան Բալկանյան թերակղզում է, հարևան երկրներն են Ալբանիան, Բուլղարիան, Հունաստանը, Կոսովոն և Սերբիան։
-
Պատմություն. Հայաստանն ունի հին և հարուստ պատմություն, իսկ Հյուսիսային Մակեդոնիան նոր երկիր է, որը 1991 թվականին անկախացել է Հարավսլավիայից։
-
Էթնիկ կազմ. Հայաստանը միակն է հայկական պետությունը աշխարհում։ Հյուսիսային Մակեդոնիան բազմէթնիկ երկիր է, որտեղ ապրում են մակեդոնացիներ, ալբանացիներ, թուրքեր և այլ ազգություններ։
Չնայած տարբերություններին, Հայաստանն ու Հյուսիսային Մակեդոնիան մի քանի նմանություններ ունեն, այդ թվում՝
- Երկուսն էլ նախկին խորհրդային հանրապետություններ են։
- Երկուսն էլ ունեն հայկական մեծ փոքրամասնություններ։
- Երկուսն էլ անդամակցում են Միավորված ազգերի կազմակերպությանը։
- Երկուսն էլ ունեն մոտ հարաբերություններ Ռուսաստանի հետ։
Tips and Tricks
- Եթե Հայաստան եք գնում, ուշադրություն դարձրեք տեղի ինքնատիպ խոհանոցին։
- Եթե Հյուսիսային Մակեդոնիա եք գնում, մի վրիպեք Օհրիդ լիճը։
- Երկու երկրներն էլ զգոն եղեք ծառայությունների գների տատանումների համար։
Պրոս և կոնս
Հայաստան
Պրոս:
- Հնագույն և հարուստ պատմություն
- Բարենպաստ կլիման
- Հյուրընկալ մարդկ
