สวนจุฑาภรณ์ : โอเอซิสสีเขียวกลางใจเมืองที่สร้างสรรค์สุขภาวะที่ยั่งยืน

สวนจุฑาภรณ์ เป็นสวนสาธารณะที่ตั้งอยู่ในใจกลางกรุงเทพมหานคร ประเทศไทย สร้างขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2556 บนพื้นที่กว่า 60 ไร่ บนถนนวิภาวดีรังสิต ซึ่งเดิมทีเป็นที่ตั้งของสนามกอล์ฟเก่า ท่านผู้หญิงบุตรี จิรประวัติ เสนาบดีกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สร้างสรรค์วิสัยทัศน์ให้เป็นสวนสาธารณะที่ส่งเสริมสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของชุมชน

สวนแห่งนี้เปิดให้บริการฟรีทุกวัน ตั้งแต่เวลา 05.00 - 21.00 น. โดยมีสิ่งอำนวยความสะดวกมากมาย เช่น ทางเดินวิ่งและจักรยาน, สนามเด็กเล่น, ลานกิจกรรม, ห้องสมุด และร้านกาแฟ มีพื้นที่สีเขียวกว่า 80% ของพื้นที่ทั้งหมด ซึ่งประกอบด้วยพันธุ์ไม้หลากหลายกว่า 1,000 ชนิด ให้ร่มเงาและช่วยฟอกอากาศ ลดมลพิษทางอากาศให้กับชุมชนโดยรอบ

สวนจุฑาภรณ์ : นวัตกรรมสุขภาพที่ตอบโจทย์ทุกเพศทุกวัย

สวนจุฑาภรณ์ออกแบบมาเพื่อส่งเสริมสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของชุมชน โดยมีโปรแกรมและกิจกรรมต่างๆ มากมาย เช่น

• โครงการสุขภาพเด็กและเยาวชน : จัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพและโภชนาการให้กับเด็กและเยาวชนในชุมชน
• โครงการกีฬาเพื่อสุขภาพ : เปิดสอนกีฬาต่างๆ เช่น วิ่ง, ปั่นจักรยาน, ว่ายน้ำ และโยคะ โดยมีผู้ฝึกสอนที่มีคุณภาพ
• โครงการสวนบำบัด : ใช้พืชพันธุ์และธรรมชาติเป็นสื่อในการบำบัดและฟื้นฟูสุขภาพจิตใจ
• โครงการตลาดสุขภาพ : จำหน่ายผลิตภัณฑ์สุขภาพและอาหารเพื่อสุขภาพจากเกษตรกรชุมชน
• โครงการวิจัยและพัฒนา : ทำการวิจัยและพัฒนาเพื่อพัฒนานวัตกรรมด้านสุขภาพและการแพทย์

สวนแห่งนี้ยังมี "ศูนย์การแพทย์สิรินธรเพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองและโรคระบบประสาท" ซึ่งให้บริการทางการแพทย์ที่ทันสมัยในการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองและโรคระบบประสาท

สวนจุฑาภรณ์ : สถานที่แห่งการเรียนรู้และนันทนาการ

นอกจากกิจกรรมและโครงการด้านสุขภาพแล้ว สวนจุฑาภรณ์ยังเป็นสถานที่แห่งการเรียนรู้และนันทนาการอีกด้วย โดยมีสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ เช่น

• ห้องสมุดจุฑาภรณ์ : เป็นห้องสมุดที่มีหนังสือและสิ่งพิมพ์ด้านสุขภาพและวิทยาศาสตร์มากกว่า 10,000 เล่ม
• พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ธรรมชาติ : จัดแสดงนิทรรศการเกี่ยวกับเรื่องราวทางวิทยาศาสตร์และธรรมชาติ
• โรงภาพยนตร์จุฑาภรณ์ : ฉายภาพยนตร์สารคดีด้านสุขภาพและวิทยาศาสตร์
• ลานกิจกรรม : เป็นพื้นที่จัดกิจกรรมต่างๆ เช่น นิทรรศการ, งานประชุม และการแสดงต่างๆ

สวนจุฑาภรณ์ : ตัวอย่างของการพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืน

สวนจุฑาภรณ์เป็นตัวอย่างที่ดีของการพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืน โดยผสมผสานพื้นที่สีเขียว สิ่งอำนวยความสะดวกด้านสุขภาพ การเรียนรู้ และนันทนาการเข้าด้วยกันอย่างลงตัว สร้างสรรค์พื้นที่สาธารณะที่ตอบโจทย์ความต้องการของชุมชนได้อย่างครบถ้วน

จากการสำรวจของสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) เมื่อปี พ.ศ. 2564 พบว่า สวนจุฑาภรณ์มีส่วนช่วยลดมลพิษทางอากาศในชุมชนโดยรอบได้อย่างมีนัยสำคัญ โดยสามารถลดปริมาณฝุ่นละออง PM2.5 ได้ถึง 20% และลดปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ได้ถึง 15%

นอกจากนี้ สวนจุฑาภรณ์ยังมีส่วนช่วยลดอุณหภูมิในชุมชนโดยรอบได้ถึง 2-3 องศาเซลเซียส โดยการสร้างร่มเงาและความชื้นในอากาศ ซึ่งช่วยบรรเทาปัญหาภาวะเกาะร้อนในเมืองได้

ประโยชน์ของการใช้สวนสาธารณะ

การใช้สวนสาธารณะอย่างสม่ำเสมอมีประโยชน์มากมายต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี เช่น

• ลดความเครียดและความวิตกกังวล การอยู่ท่ามกลางธรรมชาติช่วยลดระดับฮอร์โมนความเครียดและเพิ่มระดับฮอร์โมนแห่งความสุข
• ปรับปรุงสุขภาพจิต การออกกำลังกายกลางแจ้งในสวนสาธารณะช่วยเพิ่มความรู้สึกเป็นอยู่ที่ดีและลดอาการซึมเศร้า
• เพิ่มกิจกรรมทางกาย สวนสาธารณะเป็นพื้นที่ที่เหมาะสำหรับการเดิน, วิ่ง, ปั่นจักรยาน และกิจกรรมทางกายอื่นๆ ซึ่งช่วยให้สุขภาพแข็งแรง
• ปรับปรุงสุขภาพโดยรวม การใช้สวนสาธารณะเป็นประจำช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ, โรคหลอดเลือดสมอง, โรคเบาหวาน และโรคมะเร็งบางชนิด
• ส่งเสริมการมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคม สวนสาธารณะเป็นสถานที่ที่ผู้คนสามารถพบปะสังสรรค์ แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และสร้างความสัมพันธ์ทางสังคม

สวนจุฑาภรณ์ : แหล่งสุขภาวะที่ยั่งยืนสำหรับคนเมือง

สวนจุฑาภรณ์เป็นมากกว่าแค่สวนสาธารณะทั่วไป เป็นแหล่งสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีที่ยั่งยืนสำหรับคนเมือง ด้วยสิ่งอำนวยความสะดวกและกิจกรรมที่หลากหลาย สวนแห่งนี้ตอบโจทย์ความต้องการของชุมชนทุกเพศทุกวัย สร้างสรรค์พื้นที่สีเขียวที่เป็นปอดของเมืองและเป็นสถานที่แห่งการเรียนรู้ การพักผ่อนหย่อนใจ และการสร้างสุขภาวะที่ยั่งยืนสำหรับคนเมือง

ข้อมูลอ้างอิง

• สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI). (2021). การประเมินผลกระทบของสวนจุฑาภรณ์ต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของชุมชนโดยรอบ.
• องค์การอนามัยโลก (WHO). (2018). การส่งเสริมกิจกรรมทางกายในสภาพแวดล้อมเมือง: คู่มือการปฏิบัติงาน.
• ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (CDC). (2020). ประโยชน์ต่อสุขภาพของการใช้สวนสาธารณะ.

ตารางที่ 1: กิจกรรมประจำสวนจุฑาภรณ์

ตารางที่ 2: สิ่งอำนวยความสะดวกในสวนจุฑาภรณ์